Demokratik Ebeveyn: Vahim Çeviri Hatası
Size ülkemizin psikoloji tarihinin vahim bir olayından bahsedeyim, bir çeviri hatası ile ebeveynlerin aklının nasıl karıştığından…
Psikolog Diana Baumrind 1960’lı yıllarda çalışmalarına dayanarak 3 çeşit ebeveyn olduğundan bahseder. Bizim dilimize ebeveynlik tutumları olarak çevrilir.
1) Permissive Parents: Dilimize ‘Aşırı İzin Veren/Hoşgörülü Ebeveyn’ olarak çevrilmiştir. Yani bu ebeveynler çocuklarına yeteri kadar sınır koymazlar. Çocukların kendilerini durdurmasını, regüle etmesini beklerler. Çocukların isteklerine odaklanmışlardır. Günümüzde ülkemizin özellikle batısında ve eğitimli olan birçok ebeveyn bu gruptadır.
2) Authoriterian Parents: Dilimize ‘Otoriter Ebeveyn’ olarak çevrilmiştir. Yani çocuğa aşırı sınır koyan, çocuğun sözünün hiç geçmediği katı ebeveynlik tutumudur. Geçmiş nesil ebeveynlerimiz genelde bu gruptadır.
3) Authoritative Parents: Aslında ‘Yetkin Ebeveyn’ denilmesi gerekirken, nedendir bilinmez, dilimize ‘Demokratik Ebeveyn’ olarak çevrilmiştir. İsmi demokratik olunca da açıklamalar böyle yapılmış ve sanki çocuklara sürekli fikrinin sorulduğu, onun fikri ile yetişkinin fikrinin eşit sayıldığı bir ebeveynlik anlaşılmış ve anlatılmıştır.
Sonrasında demokratik olmak adına çocuğun kıyafeti, okulu, bir kursa gitmek isteyip istemediği, akraba ziyaretine gelme durumu, tatile nereye gidileceği hep çocuğa sorulur olmuş, çocuk bekleneni vermeyince de ikna edici süreçlere ebeveynler giriftar olmuştur.
Aslında doğrusu yetkin ebeveyndir. Bu ebeveyn, sınırları olan, bunu iletişimle açıklayan, duygusal olarak çocuğu gören ve destekleyen, yeri geldiğinde fikir alan ancak çocuk için doğruyu yine çocuğa bırakmayan ebeveyndir.
Bir çeviri hatası ile binlerce ebeveyn doğru ebeveynliği demokratik olmak zannetmiş ve bu da başlarına birçok iş açmıştır.
Hatırlatalım: Çocuk eğitiminde demokrasi yoktur. Çocuk için gerekli olan doğrular, çocuk istemese de üzülse de gerçekleştirilir. Ebeveyn nerede sınır koyup nerede esneyeceğini, nerede fikir alıp nerede çocuğu kendi fikrinin peşinden sürükleyeceğini bilir.